کیست های شکلاتی، غیرسرطانی و پر از مایع می باشند که به طور معمول در داخل تخمدان ها ایجاد می شوند. علت نامگذاری کیست های شکلاتی ظاهر قهوه ای آن هاست چرا که شبیه شکلات آب شده هستند، به آن ها آندومتریوما نیز گفته می شود.
رنگ آندومتریوما از خون و بافت قدیمی قاعدگی نشات می گیرد که حفره کیست را پر می کند. کیست شکلاتی یا آندومتریوما می تواند یک یا هر دو تخمدان را درگیر کند و ممکن است به صورت چندتایی یا منفرد ایجاد شود.
بنیاد اندومتریوز آمریکا تخمین می زند که کیست های شکلاتی در 20 تا 40 درصد از زنان مبتلا به اندومتریوز رخ می دهد.
آندومتریوز یک اختلال شایع است که در آن پوشش داخلی رحم که آندومتر نامیده می شود، در خارج از رحم و روی تخمدان ها، لوله های فالوپ و سایر نواحی دستگاه تناسلی رشد می کند. رشد بیش از حد این پوشش باعث درد شدید و گاهی ناباروری می شود. کیست های شکلاتی جزئی از اندومتریوز هستند. بیشتر بخوانید: انواع ترشحات واژن
علائم کیست شکلاتی چیست؟
آندومتریوما در همه زنان باعث ایجاد علائم نمی شود، بلکه فقط برخی از افراد نشانه ها و علائمی از ابتلا به آن را بروز می دهند.
اندازه کیست لزوماً بر شدت یا وجود علائم تأثیر نمی گذارد. این بدان معنی است که یک زن با کیست کوچک ممکن است علائمی را تجربه کند، در حالی که کسی که کیست بزرگ تر دارد ممکن است این علائم را نداشته باشد. اندازه کیست ها می تواند از 2 تا 20 سانتی متر باشد.
هنگامی که علائم ظاهر می شوند، مشابه علائم اندومتریوز هستند. آنها می توانند شامل موارد زیر باشند:
پریود های دردناک
درد لگن که به چرخه قاعدگی شما مربوط نمی شود
پریود های نامنظم
درد هنگام رابطه جنسی
ناباروری در برخی از زنان
اگر کیست شکلاتی پاره شود، می تواند باعث درد شدید و ناگهانی شکم در سمتی از بدن که کیست در آن قرار دارد، شود. پس از پاره شدن کیست به سرعت به پزشک مراجعه کنید زیرا این مساله می تواند خطرناک باشد.
چه چیزهایی منجر به ابتلا به کیست شکلاتی می شود؟
در مورد چگونگی و چرایی تشکیل کیست های شکلاتی موارد و تئوری های زیادی وجود دارد. یک نظریه این است که آنها ممکن است نتیجه اندومتریوز باشند.
پوشش داخلی این کیست ها دقیقاً مانند پوشش داخلی رحم رشد می کند و سپس در پاسخ به افزایش و کاهش ماهانه میزان هورمون های زنانه دفع می شود.
این بافت به جای خروج از بدن، در داخل حفره کیست گیر می کند سپس می تواند با ایجاد التهاب عملکرد تخمدان ها را مختل کند.
نحوه تشخیص کیست های شکلاتی
سونوگرافی لگن می تواند یک راه تشخیص باشد و در موارد ذیل تجویز می شود:
در صورتی که پزشک در حین معاینه لگن به وجود کیست پی ببرد
در صورتی که پزشک به آندومتریوز مشکوک باشد
در صورتی که بیمار، به دلایل نامشخص نابارور شده است
سونوگرافی می تواند وجود کیست را تشخیص دهد، اما لزوما نمی تواند تعیین کند که چه نوع کیستی است.
برای تشخیص قطعی کیست شکلاتی، پزشک مایع و بقایای داخل کیست را استخراج می کند. این امر معمولا با بیوپسی انجام می شود.
در طول بیوپسی با استخراج مایع داخل کیست جزییات آن برای پزشک روشن می شود.
کیست های شکلاتی چگونه درمان می شوند؟
درمان به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله:
سن بیمار
علائم بیمار
آیا یک یا هر دو تخمدان تحت تأثیر قرار گرفته اند
تمایل شخص برای بچه دار شدن
اگر کیست کوچک است و علائمی ایجاد نمی کند، پزشک شما ممکن است مراقب و صبر را توصیه کند. همچنین ممکن است داروهایی را تجویز کنند که مانع تخمک گذاری می شود، مانند قرص های ضد بارداری. این دارو ها می توانند به کنترل درد و کاهش رشد کیست ها کمک کند، اما راه درمان اصلی کیست ها نیستند.
جراحی برای برداشتن کیست ها، که سیستکتومی تخمدان نامیده می شود، اغلب برای زنانی توصیه می شود که دارای علائم زیر هستند:
احساس شدید درد
کیست های بزرگتر از چهار سانتی متر
کیست هایی که ممکن است سرطانی باشند
ناباروری در بیماران
جراحی معمولاً از طریق لاپاراسکوپ انجام می شود. لاپاراسکوپ یک لوله نازک و بلند با نور و دوربین در انتهای آن است که به پزشکان در انجام این عمل کمک می کند تا از طریق یک برش کوچک وارد می شود.
این جراحی از نظر اینکه آیا به باروری آسیب می رساند یا کمک می کند بحث برانگیز است. بیشتر بخوانید: تست پاپ اسمیر
حتی زمانی که جراح مهارت بالایی دارد، می‌توان بافت سالم تخمدان را همراه با کیست برداشت. که ممکن است بر عملکرد تخمدان تأثیر منفی بگذارد. با این حال، التهاب و محیط سمی که یک کیست شکلاتی می تواند ایجاد کند ممکن است بیشتر از جراحی به باروری آسیب برساند.
قبل از شروع درمان، همه گزینه ها و نگرانی های خود را با پزشک خود در میان بگذارید تا با مشورت پزشک بهترین روش برای شما اعمال شود.
